Müzik Teknolojisi Üzerine Düşünceler...

[nacib]

Bir kaç yüz yıl önce böyle bir kavram yoktu.

Akustik enstrumanlarla yapılan satılık performanslar ve kayıt teknolojisi olmadığı için anlık dinletiler vardı ve çok değerliydi.

Sanat genellikle çok zengin olanların tekelindeydi ve buna sadece müzik değil, resim ve edebiyat da dahildi.

Müzikte mix ,maistering doğal yollardan yapılıyordu.

Anfi tiyatroların, akustik salonların doğal reverbi, rezonanslar, vs. vardı.

Orkestra elemanlarının sahnedeki yerleşimi, doğal panlama ve çalgıcıların performansları, gain ve çeşitli fx parametreleri oluştururdu.

Garip olan odur ki, şimdi o kaliteyi yakalamaya çalışan bilgisayarlarımız var ve bizler bunları nasıl kullanabiliriz diye konuşuyoruz.

Bence günümüzde her şey daha karışık.

Bir çoğumuz Afrika kökenli olmadan caz, arap olmadan oryantal yapmaya çalışıyoruz. /Konuya vakıf arkadaşları tenzih ederim/

Kullanılan çalgıların bilgisine sahip olmadan aranje yapmaya kalkışıyoruz.

Öyle ya, nasıl olsa artık hepsi neredeyse bir tıkla avucumuzun içindeler.

Ama kültür yok.

Arap nasıl çalar, çing you nasıl hisseder bilemiyoruz.

Kültür olmayınca teknoloji naapsın...

Önce ne yapmak istiyoruz, hangi konuda uzmanlaşmak isttiyoruz, karar vermek gerek.

Kayıt mı yapacaksın, aranje mi yapacaksın, ülkene dair özgün müzikler mi üreteceksin, yoksa sadece software incelemekle mi zaman geçireceksin.

Sonra paran varsa akademik eğitimini, paran yoksa usta çırak ilişkisini tecih edip olayı biraz zamana yayman gerekiyor.

Uzun iş, zor iş ama bilgi paylaşımı ve kültür etkileşimi anlamında güzel bir zamanda yaşıyoruz.

Not;

Forumda okuduğum çeşitli yazılardan etkilendiğim için paylaşma gereği duydum.

Doğrudur, yanlıştır. Bunlar kişisel düşüncelerim. Eksiğim varsa tamamlayın, yanlışım varsa düzeltin lütfen .

Sevgiler...

19.04.2015 Ahmet Sabri Karataş

[Cho®dSolo]

Abi kesinlikle haklısın...
Ancak yine de teknoloji bunları yapabilmemize mani bir durum teşkil etmiyor...
Sorun daha ziyade bunların doğru sentezlenmesiden ibarettir...
Bilgisayar teknolojisinin bir getirisidir aslında "evde müzik" yapabilmek...
Aslında dünyada bir albüme imza atamasa da müzik yapan,yapmak isteyen birçok insan var, bizim gibi...
En azından teknoloji bizlere bu fırsatı tanıyor...
Seçim ve tercih,üretme şansımız olmalıydı...
Şimdi buna sahibiz...
Müzik kayıt teknolojileri dünyasını seviyorum...
En azından çalamadığım enstrumanları kullanma şansına sahip oluyorum...
Elbette ki bu o enstrumanın kendisinden daha iyi olabileceği anlamına gelmiyor...
Zira ne yaparsanız yapın hissiyatı veremiyorsunuz...
Ama diyorum ya, en azından müzik yapabiliyoruz...
Kimseye ihtiyaç duymadan evimizde eşimize,dostumuza dinletebileceğimiz müzikler yapabiliyoruz...
Bence bu da azımsanamayacak bir kazanım...

Ch.

[ugur86]

Bu konuda sayfalarca yazılar yazılabilir, sohbetler uzar gider... Benim kayıt-aranje ve mix'teki ulaşmak istediğim çoğunlukla dinleyen kişiyi yormayan, genele hitap eden, dikkat çekmeye çalışıp doğallığın içine etmeyen bir formda oluyor. Fazla gelenekçi biri olmasam da her enstruman kendi gibi tınlamalı derim, zaten her kayıt muhabbetimde tınıları en natural şekliyle kaydetmekten bahsediyorum. Cilalı, parlak, doğal olmayan metalik kayıtları duyduğum anda kapatıyorum, artık bu konuda iyice hassaslaştım. aranjelerde de abartılı hareketleri de sevmiyorum. Doğu-batı sentez yapıyorum diyip halaylarda jazz tınıları vermeye çalışan arkadaşların da kendi zevkleridir, saygı duyarım. Abartıya kaçmadan kullanmakta elbette sakınca yok, bi klasik gitar, bi piano, ya da bass gitar ölçülü kullanılıp eseri yazıp besteleyen kişinin ruh haline saygısızlık etmediği müddetçe buna kimse karşı çıkmaz. Genç nesile de başka türlü sevdiremiyoruz zaten, yabancı kültür etkisi çok var. Misal geçen haftalarda bi lisenin konserinde çaldık, bi türkünün arasında elektro gitarla türküdeki makama ve duyguya sadık kalarak güzel bir solo geçti bi öğrenci, çok alkış aldı, yakıştırdı da... Ama azı karar çoğu zarar hesabı baştan sona eserin içine edercesine yapılan düzenlemelerden irite oluyorum...

[tezcankoray]

Sabri Abi güzel bir noktaya değinmişsin. Aslında ben bu konuyu önce tümden gelim yaparak ele alıp, sonra müzik konusuna değinmek istiyorum.

Yani aslında "Müzik Teknolojileri"nde durum neyse bu durum hemen hemen her alandaki "Teknoloji"de de öyle.
Örneğin ben Telekom sektöründe çalışıyorum. Eskiden her evde telefon yoktu, hele hele cep telefonu zaten ortada yoktu. Telefon iletişiminde kullanılan bu işin temeli olan "santral" dediğimiz sistemlerin idaresinde ve işletmesinde çalışan herkesin görevi ve sorumluluğu farklıydı. Bir kısım sadece kablolama kısmından sorumlu iken, bir kısım sadece yönlendirme işine bakardı, bazıları da sadece ücretlendirme işinde görevliydi. Teknoloji değişip geliştikçe, insanların işini makineler yapar oldu, insanlara da sadece operatör görevleri kaldı. E boş oturanı kimse sevmediği için, bir kişinin birden fazla görevi olmaya başladı zamanla.
Şimdilerde çalışanlar da işin temelini bilmeden 80 tane işi bir arada yapmaya çalışıyorlar ve rasgele iş yapıyorlar. Sistemde ücretlendirme ile ilgili bir problem var ama çalışanlar gibip alakasız bir yerde donanım değiştiriyorlar, baktılar olmuyor sırayla her ekipmanı değiştiriyorlar. En son herşeyi değiştirince problem düzeliyor zaten

Şimdi özele doğru gelirsek, müzik teknolojilerinde de durum farklı değil. Eskiden sadece kayıt için birçok kişi çalışırmış ama şimdi herşey çok daha kolay. Bir adet bilgisayar ve değişik çevre birimleri ile (ses kartı, müzik yazılımı, hoparlör, mikrofon vb) her türlü kayıt, düzenleme, mix vb. imkanlara sahip oluyoruz. Yukarıdaki teknoloji örneğinde söylediğim gibi, sorun aslında altyapıda kullandığın akorlarda, ya da ne bileyim enstrümanın karakterini bilmemekten kaynaklanıyor ama biz gidip "ses kartı iyi değil, hoparlörler iyi değil vs.. vs.. " diyerek ekipman yükseltiyoruz.
İnternet çağındayız, bilgiye erişmek elbette çok kolay ancak bu derecede de çöp bilgi bulunmakta. Bu sefer de doğru yanlış herşeyi okuyup, kendi beyin süzgecimizden geçirdikten sonra deneme yanılma yöntemi ile sağa sola çarpa çarpa tecrübe ediniyoruz. Teknoloji çağındayız ancak insanlar günlük koşuşturmaya o kadar çok kendilerini kaptırmışlar ki, bilgisayarın meziyetlerine yetişmeleri mümkün değil. Enstrüman çalmayı öğrensen, kayıt eksik kalıyor; onu öğrensen mix eksik kalıyor vs vs.. Ve hepsine birden ne zaman yetiyor ne de maddiyat..

Bizler ev stüdyosu kullanıcıları olarak (profesyonel olarak bu işi yapanlar tabi ki farklı); genelde bu işi hobi olarak yapıyoruz. Günün 10 saatini zaten işte geçiriyoruz, 6 saat de uyku, yeme içme derken günlük olarak müziğe düzenli olarak 1 saat ayırabilsek kendimizi şanslı hissediyoruz.
Bu yüzden, az çok kendimizi tatmin edecek kadar; eşimize dostumuza dinletebileceğimiz kadar, çoluk çocuğumuza hatıra bırakabilecek kadar müzik yapabilsek bizden daha mutlusu yok

Ama pek çok zaman bu amacımızı unutup (yukarıda saydığım nedenlerin de katkısı var tabi, tam olarak işi bilmemekten kaynaklanan); o ekipman çok iyi, bu monitör çok iyi diyerek teknoloji yarışına giriyoruz. Sanki 4 tane albüm çıkarmışız da, 5. ye hazırlanıyoruz gibi

Hatta forumda bununla ilgili bir makale paylaşmıştım, profesyonel stüdyolarla yarışma içerisinde olmamamız gerektiğinden bahseden bir video daha doğrusu...

Aslında imkanlar dahilinde işi ehline bırakmak en doğrusu, ya da herşeyi kurcalamak yerine sadece bir alan belirleyip uzmanlaşmak... Ancak yukarıda da saydığım nedenlerden ötürü, bunun için ben kendi adıma zaman ayırmakta çok zorluk çekiyorum. O yüzden, yalan yanlış bir şekilde kendimi mutlu etmek, günlük hayatın koşuşturmasından uzaklaşmak için müzikle oyalanıyorum.

Saygılar,
Tezcan

[enym]

Ben iki çağı da birden yaşamış bir insan olarak müzik teknolojilerindeki gelişmeyi, özellikle bu ev stüdyosu dediğimiz sistemlerin yeni müzisyen yetişmesine engel olduğuna inanıyorum.
Eskiden müzik yapmak için orkestra denilen bir kavram vardı, mutlaka en az 3-4 kişi bir araya gelip bir şeyler yapmaya çalışırdık. Eğer aramızda bir de işin ustası olursa gerçekten zevkli olurdu.
Şİmdi orkestra diye bir kavram neredeyse kalmadı, stüdyoya kiralık davulcu, klavyeci, basçı aranıyor, birbirlerini ilk defa orada gören kişiler albüm yapmaya çalışıyor.. Bir sanatçının örnek olarak bir gitaristi var ama stüdyo kaydı veya konser olmayınca iş yok..
Ses sanatçıları var, onlar da bir konser verecekleri zaman genelde öncelikle tanıdıkları ve memnun kaldıkları müzisyenler olmak üzere kişileri çağırıyorlar.. 2 Prova , bir sound check... al sana konser..
Müzik bir kaç farklı düşünebilen kişilerle bir arada yapıldığı zaman müzik oluyor, yoksa evlerde yaptığımız müziklerde genelde bir enstrüman üzerinde kabiliyetimiz olduğu için hiç bir şey bilmeden davul sesi çıkartmaya çalışıyoruz, midilerden kick vuruşlarına göre bass yazmaya çalışıyoruz..Yanlış çalsak bile quantize ederek düzetiyoruz, Melodyn le notaları değiştirebiliyoruz.... Eskiden yanlış çalma diye bir lüksümüz asla olmazdı..
Dikkat ederseniz tartıştığımız konular genelde VST ler, yeni sesler, yeni hardware ler, mix kalitesi, mastering kalitesi gibi.. Armoni tartışmıyoruz, modülasyon tartışmıyoruz.. Ama bir arada bir yere kapansak kim bilir neler çıkar, hepimiz kendi yaratıcılık düzeyimizde bir şeyler yapmaya çalışıyoruz ama 4 beyinin yaratıcılığı inanın ki 4 misli daha ilginç yapıtlar ortaya çıkartacaktır.
Ama her şeye rağmen, amfi taşı, gitar taşı, ses sistemi taşı, org taşı , elektriğe çarpıl, yanık cihazları tamir ettir işlerinden de kurtulup efendi gibi evde kendine müzik yapmak da son derece muhteşem bir şey.. Her ne kadar bu ortamdan bir Cold Play, bir Genesis, bir Pink Floyd bir U2 çıkması bir hayalse de tüm dünya bu konuda koşar adım ilerlemekte.. Artık dünya çapında üretilen müziklerin ezici çoğunluğu stüdyolarda oluşturulmakta.. Ses sanatçısı çıkıyor, DJ ler çıkıyor ama yeni bir orkestra ben pek duymadım.. Müzisyen de birisinin arkasında çalarak da bir yere gelemeyeceğini çok çabuk anlıyor ama piyasa böyle işte..